Τι είναι η Candida auris;
Η Candida auris είναι ένας αναδυόμενος ζυμομύκητας που προκαλεί σοβαρές λοιμώξεις, κυρίως σε νοσηλευόμενους ασθενείς. Ανιχνεύθηκε πρώτη φορά το 2009 στην Ιαπωνία και από τότε έχει εξαπλωθεί σε νοσοκομεία παγκοσμίως, κυρίως σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Το όνομά της προέρχεται από το λατινικό «auris» (= αυτί), καθώς η πρώτη απομόνωση έγινε από το αυτί ασθενούς.
Σε αντίθεση με άλλες κοινές Candida, η auris μεταδίδεται εύκολα από ασθενή σε ασθενή, και μάλιστα μπορεί να επιβιώσει για μέρες σε επιφάνειες ή εξοπλισμό.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
Οι ασθενείς που βρίσκονται σε ΜΕΘ, είναι διασωληνωμένοι ή φέρουν καθετήρες, είναι πιο ευάλωτοι. Οι λοιμώξεις της C. auris μπορεί να εμφανιστούν στο αίμα, στο ουροποιητικό ή στο αναπνευστικό σύστημα, και ο αποικισμός πολλές φορές προηγείται της λοίμωξης.
Γιατί προκαλεί ανησυχία;
Η Candida auris έχει χαρακτηριστεί από τις υγειονομικές αρχές (CDC, ECDC, ΕΟΔΥ) ως σημαντική απειλή για τη δημόσια υγεία, για τρεις βασικούς λόγους:
Ικανότητα διασποράς στο περιβάλλον: Σε αντίθεση με άλλες Candida, η C. auris μπορεί να παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα σε επιφάνειες και ιατρικό εξοπλισμό, διευκολύνοντας την ενδονοσοκομειακή μετάδοση.
Ανθεκτικότητα στα αντιμυκητιακά φάρμακα: Σε πολλές περιπτώσεις, είναι ανθεκτική σε μία ή και περισσότερες βασικές κατηγορίες αντιμυκητικών (αζόλες, εχινοκανδίνες, αμφοτερικίνη Β), κάτι που δυσχεραίνει τη θεραπεία.
Δυσκολία ταυτοποίησης: Με τις συνήθεις εργαστηριακές μεθόδους, μπορεί να ταυτοποιηθεί λανθασμένα ως άλλα είδη, όπως C. haemulonii, με αποτέλεσμα να καθυστερεί η διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία.
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Η C. auris έχει αναφερθεί σε περισσότερες από 50 χώρες, ενώ στην Ελλάδα τα πρώτα περιστατικά καταγράφηκαν το 2019. Από τότε, καταγράφεται αυξανόμενη συχνότητα απομόνωσης του παθογόνου κυρίως από:
- Δείγματα αποικισμού από ασθενείς και προσωπικό
- Λοιμώξεις σε βαρέως πάσχοντες με μακροχρόνια νοσηλεία
- Περιβαλλοντικά δείγματα από νοσοκομεία
Τι προβλέπεται για τη θεραπεία;
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η θεραπεία γίνεται με ειδικά αντιμυκητιακά όπως οι εχινοκανδίνες. Η επιλογή φαρμάκου εξαρτάται από το πόσο ανθεκτικό είναι το συγκεκριμένο στέλεχος. Σε περιστατικά πολυανθεκτικά (π.χ. σε όλες τις διαθέσιμες κατηγορίες) μπορεί να απαιτείται συνδυαστική θεραπεία με καθοδήγηση από ειδικό σε λοιμώξεις
Σε ορισμένες περιπτώσεις δεν απαιτείται θεραπεία, ειδικά όταν δεν υπάρχουν σημάδια λοίμωξης αλλά μόνο αποικισμός.
Πώς μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε στα νοσοκομεία;
Η πρόληψη και ο έλεγχος της διασποράς είναι το “κλειδί”. Αυτό περιλαμβάνει:
- Απομόνωση των θετικών περιστατικών
- Χρήση μέτρων ατομικής προστασίας όπως γαντιών και ποδοναριών από το προσωπικό
- Καθημερινό καθαρισμό με ισχυρά απολυμαντικά
- Καταγραφή και δήλωση κάθε περιστατικού στον ΕΟΔΥ
Η συνεχής επιτήρηση και η εκπαίδευση του προσωπικού είναι απαραίτητα για την πρόληψη της διασποράς.
Δείτε επίσης: Sepsis ImmunoScore: Μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να σώσει ζωές;
Τι να θυμόμαστε
Η Candida auris είναι μια σύγχρονη πρόκληση για τα νοσοκομεία. Δεν αφορά μόνο μικροβιολόγους ή ειδικούς λοιμώξεων — κάθε επαγγελματίας υγείας παίζει ρόλο στην πρόληψη της εξάπλωσης.
Η εγρήγορση, η συνεργασία και η τήρηση των οδηγιών προστατεύουν ασθενείς και προσωπικό από μια δύσκολη και αρκετά ύπουλη απειλή.
Πηγή: ΕΟΔΥ
