Η ασπιρίνη ως καθημερινή πρόληψη – Μύθος ή Πραγματικότητα;
Για πολλά χρόνια, η καθημερινή λήψη ασπιρίνης χαμηλής δόσης θεωρούνταν ένας απλός και οικονομικός τρόπος για την πρόληψη εμφραγμάτων και εγκεφαλικών επεισοδίων. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια οι επιστημονικές συστάσεις έχουν αλλάξει δραστικά. Παρόλα αυτά, πολλοί άνθρωποι συνεχίζουν να παίρνουν ασπιρίνη χωρίς να γνωρίζουν αν πραγματικά τη χρειάζονται.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Annenberg Public Policy Center, περίπου 1 στους 5 ενήλικες λαμβάνει ασπιρίνη προληπτικά, παρόλο που δεν έχει ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου.
Γιατί οι ιατρικές συστάσεις άλλαξαν;
Η ασπιρίνη λειτουργεί ως αντιαιμοπεταλιακό, αποτρέποντας το σχηματισμό θρόμβων στο αίμα, που μπορεί να οδηγήσουν σε έμφραγμα ή εγκεφαλικό. Όμως, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα οφέλη της δεν είναι τα ίδια για όλους και ότι οι πιθανοί κίνδυνοι, όπως η αιμορραγία, μπορεί να είναι για κάποιους μεγαλύτεροι από τα οφέλη.
Το 2019, το American College of Cardiology (ACC) ανακοίνωσε ότι η προληπτική χρήση ασπιρίνης δεν συνιστάται σε άτομα άνω των 60 ετών χωρίς ιστορικό καρδιαγγειακών παθήσεων.
Το 2022, η U.S. Preventive Services Task Force (USPSTF) επιβεβαίωσε ότι:
- Άτομα 60+ ετών δεν πρέπει να λαμβάνουν ασπιρίνη για πρόληψη.
- Άτομα 40-59 ετών μπορούν να τη λαμβάνουν μόνο αν έχουν υψηλό κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου (πάνω από 10%) και μετά από συμβουλή γιατρού.
Πόσοι άνθρωποι συνεχίζουν να παίρνουν ασπιρίνη χωρίς να χρειάζεται;
Παρά τις νέες κατευθυντήριες γραμμές, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να παίρνουν ασπιρίνη βασιζόμενοι σε παλιές ιατρικές συμβουλές.
Σύμφωνα με την έρευνα:
- 18% των ενηλίκων λαμβάνουν χαμηλή δόση ασπιρίνης προληπτικά, χωρίς να έχουν ιστορικό καρδιοπάθειας.
- Από αυτούς, πάνω από τους μισούς την παίρνουν σχεδόν καθημερινά, ενώ οι υπόλοιποι λίγες φορές την εβδομάδα ή το μήνα.
- 22% των ατόμων 60+ ετών εξακολουθούν να παίρνουν ασπιρίνη καθημερινά, παρόλο που δεν τη χρειάζονται.
«Συχνά οι ασθενείς ακολουθούν οδηγίες που τους δόθηκαν πριν χρόνια, χωρίς να γνωρίζουν ότι οι συστάσεις έχουν αλλάξει», αναφέρει η Kathleen Hall Jamieson, PhD, διευθύντρια του ερευνητικού προγράμματος.
Πότε είναι χρήσιμη η ασπιρίνη;
Παρόλο που η προληπτική χρήση της ασπιρίνης δεν συνιστάται για όλους, εξακολουθεί να είναι απαραίτητη για ορισμένες ομάδες ανθρώπων.
Η ασπιρίνη μπορεί να συνταγογραφηθεί από γιατρό σε:
- Άτομα που έχουν ήδη υποστεί έμφραγμα ή εγκεφαλικό.
- Άτομα με διαγνωσμένη αθηροσκλήρωση.
- Άτομα που έχουν τοποθετήσει στεντ ή έχουν υποβληθεί σε bypass.
- Άτομα με υψηλό κίνδυνο καρδιακής προσβολής, αλλά χαμηλό κίνδυνο αιμορραγίας.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, η ασπιρίνη μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο δεύτερου εμφράγματος ή εγκεφαλικού.
Οι κίνδυνοι της καθημερινής λήψης ασπιρίνης
Η καθημερινή χρήση ασπιρίνης μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο αιμορραγίας, ειδικά στο γαστρεντερικό σύστημα.
Οι πιθανές παρενέργειες περιλαμβάνουν:
✔ Γαστρορραγία και έλκη στομάχου.
✔ Αιμορραγικό εγκεφαλικό.
✔ Αλλεργικές αντιδράσεις ή παρενέργειες με άλλα φάρμακα.
Πώς να αποφασίσετε αν πρέπει να παίρνετε ασπιρίνη
Εάν λαμβάνετε ασπιρίνη χωρίς ιατρική σύσταση, είναι σημαντικό να επανεξετάσετε την απόφασή σας με έναν επαγγελματία υγείας.
Βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε:
✔ Ρωτήστε τον γιατρό σας αν η ασπιρίνη είναι ακόμα κατάλληλη για εσάς.
✔ Εξετάστε εναλλακτικούς τρόπους πρόληψης, όπως:
- Υγιεινή διατροφή.
- Άσκηση.
- Ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερόλης.
Είναι η καθημερινή ασπιρίνη κατάλληλη για εσάς;
Η ασπιρίνη δεν είναι πλέον προτεινόμενη για γενική πρόληψη σε άτομα χωρίς ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου, ειδικά για όσους είναι άνω των 60 ετών.
Πριν συνεχίσετε τη λήψη της, είναι σημαντικό να επανεκτιμήσετε την ανάγκη της χρήσης της με τον γιατρό σας, ώστε να αποφύγετε πιθανούς κινδύνους για την υγεία σας.
Πηγή: WebMD
